Son dönemde sıkça duyduğumuz faiz kararları ve bunun etkilerinin nasıl olacağıdır. Aslında bu durum 2015 yılında başlayan bir döngünün nedenidir. Bol para döneminin bittiği için yaşanan faiz artırımları ile bu döngüye girmiş bulunmaktayız. Döngünün başlaması ve bu güne gelmesi 3 yıl kadar sürdüğü için bitmesi de kademeli olarak 2-3 yıl sürecektir.
Fed ‘in faiz kararları ise;
- 2015 Aralık -25 baz puan faiz artırımı
- 2016 Aralık -25 baz puan faiz artırımı
- 2017 Mart -25 baz puan faiz artırımı
- 2017 Haziran -25 baz puan faiz artırımı
- 2017 Aralık -25 baz puan faiz artırımı
- 2018 Mart -25 baz puan faiz artırımı
- 2018 Haziran -25 baz puan faiz artırımı
- 2018 Eylül -25 baz puan faiz artırımı
- 2018 Aralık -25 baz puan faiz artırımı
26 Eylül 2018’de FED faiz artırım kararını uygulayarak faizi % 2.00-% 2.25 seviyesine yükseltmişti. Daha sonra yayınlanan toplantı tutanaklarında ise 2019 yılı için 3 kez faiz artırımı tahmini belirtildi.
Sonraki Kasım toplantısı pas geçilmiş ve faizler aynı kalmıştı. Piyasalar ise yeni bir faiz artırımına hazır değil ve de negatif yönde tepki veriyordu; “ S&P500 Endeksi yılın son toplantısına kadar % 11 düşüş gerçekleşti.” Daha sonra bu durumu destekler nitelikte Başkan Trump; “17 Aralık’ta FED ‘in faiz artırımını düşünmesi bile akıl almaz” dedi. Fakat bütün bunlara rağmen Aralık toplantısı sonrası faizler % 2,5 seviyesine yükseltildi. Tutanaklara yansıyan iki önemli gelişme ise; 2019 faiz artırımı 2 kez olacak ve büyüme tahmini % 2,3 olarak revize edilecekti.
2019 Ocak toplantısında ise faiz artırımı 1 kez yapılacağı ve Mart toplantısında ise faiz artırımının bu yıl yapılmayacağını ve de Mayıs ayında bilanço küçülmesine başlanacağını belirttiler. Piyasaların istediği oluyordu fakat sadece artış olmasın değil azaltmaya gidilmesini beklentisi her geçen gün artıyordu.
Haziran 2019 toplantısı sonrası faiz sabit kaldı fakat üyelerin neredeyse yarısı faiz indirimine gidilmesi yönünde oy kullanmış. Ama yapılan açıklamada aceleci olmadan sabırlı beklenti kelimeleri dikkat çekiciydi. Son dönemlerde yaşanan ticaret savaşları ve uygulanabilecek olan olası muhtemel yaptırımlar nedeniyle Fed üyeleri keskin konuşmak istemiyorlar. Ayrıca 2020 yılında hayata geçecek olan Facebook yapacağı kripto paranın “Libra” ise henüz Merkez bankaları için bir sorun olmayacağını belirtseler de süreçleri yakından takip ettikleri aşikardır. Güvenlik endişesi, denetim problemi, vergiendirme ve devletsiz para birimi olması kripto paralar için en büyük sorunlardır. Facebook yaptığı açıklmada bunları bertaraf edileceğini ve doğrulama olmadan gönderim yapılmayacağını açıkladı. Bekleyip göreceğiz süreç nasıl ilerleyecek ve daha farklı nasıl gelişmeler olacak. Önümüzde ki süreçte enflasyon gelişmeleri ve iş gücüne katılım rakamları dikkatli takip edilerek ve de tüm Merkez Bankaları para politikaları ve zayıflayan ticaretin sonuçları takip edilecektir.
Saygılarımla…20.06.2019