Gelişmişlik göstergelerinden birisi de araştırma ve geliştirmeye verilen öneme bağlı. Ülkemizin en önemli sorunlarından birisi de yeniliğe karşı direnç göstermemiz ve sabırsız olmamızdır. Ar-Ge ise sabır, emek, çalışma, azim ve mücadele istiyor. Ülkelerin kalkınması, refah seviyesinin artması ve insanına yatırım yapabilmesi için katma değerli ürünler üretmelidir. Eğitim ve öğretim, verimlilik, teknolojinin kullanımın artması, iş gücünün doğru kullanımı ve doğru yatırımlara önem verilmesi gerekiyor. Yani tek başına Ar-GE çalışmalarına bütçe ayırmak ve bunu kullanmak yapmak yeterli değil. Ülkelerin GSYH içindeki Ar-Ge payı da bizlere gelişmişlik açısından bir fikir veriyor.
Tabloda ülkelerin Ar-Ge harcamalarının GSYH içindeki oranı yer almaktadır. GSYH içindeki payımızı artırmak için ilk önce GSYH artırmalıyız. Bunun yolu da katma değerli ürünler üretmek ve teknolojiyi iyi kullanmaktan geçiyor. Doğru yatırımlar ve markalaşma burada önem kazanıyor. Ar-Ge çalışmaları neticesinde katma değeri yüksek, teknolojik ve farklık yaratan ihracatı destekleyen ürünler çıkartmalıyız. Üniversite sanayi iş birliği, girişimcilik, eğitim, inovasyon, kamu destekleri, ulusal destekler ve fonlardan daha fazla yararlanmalıyız. Girişimcilik ekosistemini daha da geliştirmeliyiz.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı Türkiye’de Araştırma-Geliştirme (Ar-Ge) harcaması 2021’de 101 milyar 738 milyon liraya yükseldi. Ar-Ge harcamasının gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) içindeki oranı %1,40’a yükseldi. Artış olması iyi gibi görünse de gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelere göre hala düşük seviyede olduğumuz görülüyor. OECD ülkelerinin ortalamasının altında olduğumuzu görüyorsunuz. Yani bu artışlar güzel ama daha gidilecek yolumuz uzun. Daha fazla çalışmalıyız ve üretmeliyiz. Ayrıca bazı şirketlerin bile ülkemizden daha fazla bu konularda harcama yaptığını üzülerek belirtirim. Örneğin, Amazon 2020 yılında 56,05 milyar $ harcama yapmıştır. Ar-Ge harcamalarını artırarak ve çıktılarının doğru bir şekilde ticarileşmesini sağlayarak dünya ile rekabet gücümüzü artırmalıyız. Ar-Ge harcamaları içerisinde personel harcamaları yaklaşık %50 ile en büyük harcama kalemini oldu. Aslında burada insanın eğitilmesine önem verildiği görülüyor bu durum iyi bir nokta. Markanız ya da ürününüz ne kadar kaliteli olursa olsun insanı eğitmedikten sonra bazı noktalarda yarım kalıyor. 1950’ler ülkemiz ile benzer ekonomik göstergelere sahip olduğumuz Güney Kore’nin Ar-Ge faaliyetlerine yaptığı yatırım ve gelişim net bir şekilde ortaya çıkıyor. Özetle, daha çok çalışma ve üretmeliyiz. GSYH içinde ki Ar-Ge oranımızın %4 seviyesinde olduğu günleri en kısa zamanda görebilmek ümidiyle…
Milli şairimiz Mehmet Akif Ersoy ve tüm şehitlerimizi rahmetle anıyorum. Umarım Milli marşımızın daha iyi anlaşıldığı ve cennet vatanımıza layık hareket edildiğini görmek dileğiyle…
Saygılarımla…12.3.2023
