Ülkemizin refah seviyesinin yükselmesi ve kişi başı milli gelirin artması için yapılması gerekenlerden birisi de katma değerli ürünler üretmektir. Katma değer nedir? Hangi ürünler katma değerli ürün kategorisine girer? Katma değer için Ar-Ge faaliyetlerinin önemi nedir? Ülkelerin Ar-Ge faaliyetlerinin GSYH içindeki payı nedir?
Katma Değer: Satın alınan mal ve hizmetlerin satın alınabilir hizmet ya da ürünlere dönüştürülmesi sonucun elde edilen değer. Elde edilen değer ile kar doğru orantılıdır. Değer arttıkça kar da artar. Katma değer için eğitim, teknoloji, iş gücü, AR-Ge yatırımları ve pazarlama önemli rol oynamaktadır. Eğitim sistemimizi düşünen, sorgulayan, araştıran ve yenilikçi bireylerin yetişmesine yönelik oluşturmalıyız ki bu gelecek kuşaklar inovasyona daha fazla önem versinler. Önce insana yatırım yapmalıyız. İnsana yapılan yatırım her zaman ve her sektörde işe yaracaktır. İnsanımıza güvenmeli ve desteklemeliyiz. Ar-Ge faaliyetlerine önem vermeli ve GSYH içindeki payını artırmalıyız. Ar-Ge faaliyetleri uzun soluklu olduğu için sabır, zaman, emek ve ciddi bütçe gerektirmektedir.
Katma değeri yüksek ürünler savunma sanayi, ileri teknoloji ve gelişen Pazar payları ile geniş kitlelere ulaşabilmektedir. Apple, Amazon, Facebook, Volkswagen, Huawei ve Samsung global katma değerli şirketler olarak bilinmektedir. Örneğin; Apple markasının ürünlerinden bir tanesi olan i-phone modellerinin 2007-2018 yılları arasında toplam satış adeti: 1,5 milyar adet. Daha çarpıcı bir örnek vermek gerekirse; Tesla’nın 2021 yılında çıkartmayı planlanmış olduğu elektrikli kamyon araçlarından 2 günde 146,000 adet ön sipariş almıştır.
| Ar-Ge Harcamaları | |||
| Marka | Milyar $ | Sektör | Ülke |
| Volkswagen | 13.2 | Otomotiv | Almanya |
| Samsung | 12.7 | Elektronik | Güney Kore |
| Amazon | 12.5 | Yazılım | ABD |
| Alphabet | 12.3 | Yazılım | ABD |
| Intel Co | 12.1 | Elektronik | ABD |
| Roche | 10 | Sağlık | İsviçre |
| Novartis | 9.5 | Sağlık | İsviçre |
| johnson Johnson | 9 | Sağlık | ABD |
| Toyata | 8.8 | Otomotiv | Japonya |
| Apple | 8.1 | Elektronik | ABD |
Ar-Ge harcamalarında Volkswagen 13,2 milyar dolar ile birinci olduğu görülmektedir. Almanlar otomotiv sektöründe, Amerikalılar genelde yazılım ve elektronik sektörlerinde ve İsviçrelilerde sağlık sektöründe ön plana çıkmaktadırlar.
Aşağıdaki tabloda ülkelerin Ar-Ge harcamalarının GSYH oranı göstermektedir. Türkiye’nin Ar-Ge harcamaları GSYH içindeki payı % 1 seviyesinde bile değildir. GSYH içindeki payımızı artırmak için ilk önce GSYH artırmamız bunun için de üretime önem vermemiz gerekmektedir. Bizden önde olan ülkelere baktığımızda hem yatırımları daha fazla hem de markalaşmalarının daha fazla olduğu görülmektedir. Özetle, daha çok çalışma ve üretmeliyiz. GSYH içinde ki Ar-Ge oranımızın % 4 seviyesinde olduğu günleri en kısa zamanda görebilmek ümidiyle…
Tablo: Ülkelerin GSYH İçindeki Ar-Ge payları
| İsrail | G.Kore | Japonya | Almanya | ABD | Türkiye | |
| 2005 | 4,05 | 2,62 | 3,30 | 2,42 | 2,50 | 0,59 |
| 2008 | 4,34 | 3,12 | 3,46 | 2,59 | 2,76 | 0,72 |
| 2009 | 4,13 | 3,29 | 3,35 | 2,72 | 2,81 | 0,84 |
| 2014 | 4,27 | 4,28 | 3,58 | 2,88 | 2,75 | 1,01 |
Kaynak: IMF ve Dünya Bankası verileri kullanılarak yazar tarafından oluşturulmuştur.
Üzerimde emeği olan tüm öğretmenlerimin gününü kutlarım. Aslında eğitim ilk olarak ailede başlar bu sebeple de aileme de bu günlere gelmemde desteklerinden ötürü teşekkür ederim.
Saygılarımla…24.11.2019
