Cuma günü piyasalar kapandıktan sonra BDDK bazı açıklamalar geldi. Bu açıklamaların ana fikri döviz bulundurma ve kredi kullanımı ile ilgiliydi. Dikkat çeken nokta ise; “Döviz varlıklarının TL karşılığı 15 milyon lirayı aşmayan şirketlere kredi kullanım durumunda döviz varlıklarını 15 milyon lira üzerine çıkarmama şartı getirildi. Ayrıca, 15 milyon lira üzeri döviz nakdi varlığı bulunan şirketler ise bu varlığı, aktifinin ya da satış hasılatının %10’unu aşması durumunda yeni TL ticari kredi kullanmayacak.” Ayrıca kredi kullandığınız süre boyunca da bu şartları sağlamanız gerekmektedir.
| Şirket | Yabancı Varlık TL | Ciro TL/Yıllık | Toplam Aktifler |
| Tüpraş | 22.510.776.000 | 116.651.761.000 | 76.541.226.000 |
| Tcell | 17.777.488.000 | 75.324.584.000 | 10.365.439.000 |
| Sasa | 5.950.160.000 | 27.602.264.000 | 7.108.139.000 |
| Aselsan | 18.747.254.000 | 49.301.630.000 | 4.365.256.000 |
Tabloya baktığımızda burada yer alan şirketlerin ellerinde varlıklar 15 milyon TL üzerinde olduğu için ve de ciro ya da toplam aktiflerinin %10’unu da geçtiğinden dolayı TL kredisi kullanabilmeleri için elindeki döviz varlıklarını satması gerekmektedir.
Kabaca döviz satmadan kredi kullanamazsınız diyorlar iyi güzel hoş ama döviz ödemeleri, hammadde alımları vs. için gerekli döviz talebini nasıl karşılayacaksınız. Yasaklayarak kalıcı bir çözüm elde edemezsiniz. İçerideki dövizin satılmasına müdahale etmek tek başına bir çözüm değil. Emtia fiyatlarının arttığı, hammadde maliyetlerinin arttığı ve şirket sermaye ihtiyaçlarının arttığı bir dönemde TL ile borçlanmayı zorlaştırmak şirketlerimizi zorlayacaktır. Amaç ucuz kredi ile ihtiyacı olmadığı halde döviz alınmasını engellemek fakat bu şekilde yaparak döviz ihtiyacı olan firmaları da zorlamış olacağız.
Burada ülkemiz için cari açıkla ilgili bazı riskler bulunuyor;
- İhracat yapan şirketler elindeki döviz eritmek için hammadde alımları yaparsa,
- Şirketler dövizlerini bankalardan çekmek isterse,
- Yurtdışına şirket kurarak dövizleri oraya aktarırlarsa,
- Ortaklara ödeme olarak dövizleri çıkarabilirler.
Bu alınan kararlar ile şirketlerin hemen döviz satmasını beklemek çok mantıklı gelmiyor. Kurlarda kısa süreli bir baskı oluşsa da bunlara ek ilave kararlar alınmadığı takdirde yukarı gitme istediği devam edecektir. Haftalık olarak 16,61 üzerinde kapanışlar gelmeye devam ettikçe yön yukarı olacaktır. Günübirlik kararlar yerine kalıcı ve uzun vadeli hedefler belirlenmelidir. Piyasa güven ve öngörülebilir kararlar beklemektedir. Bu şekilde akşam üstü alınan ve net olmayan kararlar daha fazla tedirginliğe yol açmaktadır. Kısa sürede doğru yolu bulup, şeffaf, öngörülebilen ve piyasa ile uyumlu kararlar alınması dileğiyle…
Saygılarımla…26.6.22
