2013 Mayıs ayı piyasalar için yeni başlangıç dönemiydi. Dönemin Fed Başkanı Bernanke’nin yaptığı açıklamayla “ parasal genişleme “ döneminin biteceğini ifade etmesi aslında bu günlerin habercisiydi. Kafalarda oluşan bazı sorular ise;
-Tarihte yaşanan en ucuz ve en fazla dolar bolluğu dönemi bitecek miydi?
-Dolar ve faizler artacak mıydı?
-Sermaye hareketleri daha fazla mı olacaktı?
-Gelişmekte olan ülkelerden sermaye çıkışları hızlanacak mıydı?
-Küresel riskler artacak mıydı?
İlk çağlardan günümüze gelen, insanlığın ihtiyacı olan, inşaları ve ülkeleri birbiriyle etkileşimi ve iletişimi sonucunda ortaya çıkan korunma içgüdüsüdür. Maslow’un hiyerarşisinde de korunma ikinci basamakta yer almaktadır. Devirler, şartlar ne kadar değişirse değişsin, Korunma içgüdüsü her zaman önemlidir. Günümüzde de ülkeler küresel risklere karşı korunmaya ihtiyaç duymaktadırlar. Sermaye hareketliliğinin serbestleştiği ortamda ve gelişen teknolojiler ile korunma ihtiyacı hem fazlalaşmakta hem de zorlaşmaktadır. Ticaret savaşları ile serbest ticaretin kısıtlanması ile büyüme rakamlarında azalma olacağı aşikârdır. Ek olarak emtia fiyatlarında son 5 yıla göre dolar bazlı yaklaşık % 30 gerileme mevcut. Bütün bunların yanında azalan likidite azalması ve sonucunda faizlerin artmasını tetiklemiştir. Paraya ulaşma ve kullanma maliyetleri her geçen gün artmaktadır. Ayrıca ticaretin değişen rekabet koşulları ise karlılığı düşürmektedir.
Fed, 2019 yılında parasal sıkılaşmaya devam ederek, faiz artışı yapmayacağını açıklamasına rağmen Avrupa merkez Bankası ise parasal gevşemeye devam edeceğini belirtti. IMF ekonomik görünüm raporunda ise; büyümede yavaşlama ve ekonomik toparlanmalara değinmiştir.
Resesyon: Ekonomide küçülme halidir. Üst üste 2 çeyrek dönem GSYH küçülmesi yaşanıyorsa resesyondan söz edilebilir. Bu durum daha da uzun da olabilir. 2018 yılı son çeyreğinde yaşanan % 3 küçülme sonrası 2019 yılı ilk çeyreğinde Türkiye ekonomisinde % 2,6 küçülme yaşandı. Yüksek enflasyon ve işsizliğin yüksek olması da bizim işimizi zorlaştırmaktadır. Büyüme rakamları, işsizlik, Hizmet, mal, üretim, cari denge, faizler ve döviz kurları gibi göstergeler ekonominin durumu hakkında bilgi verir.
Yapılacaklar ise gelişen rekabet koşullarına ayak uyduracak ürünleri üretmek, kamu israfını azaltmak, tasarrufa başlamak, dış politikada keskin kararlar almamak, tüketime özendirmemek, para politikalarına ve merkez bankası bağımsızlığına önem vermek.
Saygılarımla, 10.06.2019
