Değişen dünya düzeniyle birlikte askeri gücün yanında parasal gücün öneminin artmasıyla “Para imparatorlukları “ dönemi başlamıştır. Bu dönem 15.yy da Portekiz ile başlamış, sırasıyla İspanya, Hollanda ve Fransa ile devam etmiştir. 18 y.y ise İngiltere kontrolüne geçmiştir. 1944 yılında 44 ülkenin katılımıyla ABD’nin Bretton Woods kasabasında gerçekleştirilen konferans ile “Uluslararası Para Anlaşması” adı altında yeni sistem üzerine anlaşma imzalanmıştır. Bretton Woods anlaşması ile Dolar, altına dönüşebilen tek para birimi olmuştur. 1 ons altın 35 dolar (0,88867 gram altın) olarak kabul görmüştür.

Para çok önemli işlevi olan bir araçtır. Bir mal veya hizmeti satın almaya, Değer katmaya, korumaya ve ölçü birimi olarak kullanılan bir araçtır. Rezerv ise biriktirme, saklama anlamındadır. ABD doları dünyada en fazla olan rezerv para birimidir. Emtialar da ABD doları cinsinden fiyatlanmaktadır. Ayrıca dünyadaki Merkez bankalarının ellerinde döviz rezervi olarak da bulundurmaktadır. Rezerv paralar tüm dünya ticaretinde kullanıldığı için yaygın ekonomilerden seçilir. Ayrıca hızlı, kabul görmüş ve kolay çevirim yapılması da diğer tercih sebebidir. Dünyadaki rezerv para birimleri:

  • ABD Doları
  • Euro
  • İngiliz Sterlini
  • Japon Yeni
  • Çin Yuan

Grafikte 2015-2018 yılları arasında rezerv para birimlerinin yüzde dağılımı görülmektedir. ABD doları miktarı azalsa da hala ciddi oranda rezerv olarak kullanıldığı aşikârdır. Rakamlar bize doların gücünün bitmeyeceğini göstermektedir. 1944 olduğu gibi tüm dünya ülkeleri tekrardan yeni bir ekonomik sistem üzerinde anlaşma yapmadığı takdirde bu sistemin değişmesi pek mümkün değildir. Son yıllarda Japon Yeni ve Çin Yuan ile Doların etkisi az da olsa azaltılmaktadır fakat daha fazla zamana ihtiyaç vardır. Çünkü Çin Yuanı son 3 yılda rezerv payında %1.43 seviyesindedir bu payı ABD dolarından almaktadır. Ticaret savaşlarının artması sadece mal ya da hizmet satılmasıyla alakalı olmadığını da görülmektedir.

Kaynak: The World Economic Forum verileri kullanılarak yazar tarafından oluşturulmuştur.

Saygılarımla… 19.1.2020

Visited 1 times, 1 visit(s) today
Close