Merkantilizm, zaman ve zemine göre korumacılık önlemi yaklaşımıdır. Değerli madenlere sahip olarak elde edilen zenginlik anlayışıdır. 1930’larda yaşanan Büyük Buhran da olduğu gibi günümüzde de giderek artan korumacılık anlayışı ticaret savaşlarını kızıştırmaktadır. Bu anlayış köklü değişime neden olmaktadır. Yakın geçmişte (1980’lerde) Japonya ile ABD arasında yaşanan ve “Japon mucizesi” olarak literatüre giren hızlı kalkınma anlayışını ABD önlemek için tıp ki bugün olduğu gibi belirli stratejiler uygulamıştır.
ABD ile Çin arasında yaşanan ticari savaşların kazananı olmayacağını düşüyorum. Genel kanı ise önce Çin’in daha sonra da ABD ekonomisinin etkileneceği yönündedir. Daha sonra da tüm Dünya’yı etkilemesi bekleniyor. Çünkü artan gümrük vergileri ve sınırlandırmalar (kotalar) nedeniyle ticarette negatif etkiye yol açacaktır. 2019 yılında dünya küresel ticaretinin yaklaşık % 3-4 daralma olması öngörülüyor.
Dünya bankasının 2019 yılı için büyüme hedefi olan % 2.6’lık küresel büyümeyi revize etmesi ekonomik daralmanın devam edeceğini söylüyor. Dünya bankasının ayrıca son günlerde ABD Başkanı Trump dile getirdiği gibi negatif ya da sıfır faizin sermaye hareketliliğini durduracağını öngörüyor. Böyle bir durum gelişmekte olan ülkeler için çok iyi olmayacaktır çünkü yapılan projeler doğrudan yabancı yatırımcılar ya da uzun vadeli krediler ile sağlanmaktadır. Eğer sermaye hareket etmezse bu tarz projeler aksayacaktır. Gelişmekte olan ülkelerde ticaretler yavaşlayacaktır. Düşük faiz her zaman tüketimi ve yatırımı destekler ama borçlanarak yapılan büyümeler ise bizim gibi gelişmekte olan ülkeler için uzun vadede iyi sonuçlar doğurmamaktadır. Böyle geçiş dönemleri sonrası tasarruflar ile yatırımları yapmalıyız.
Küresel yaşanan krizin devam edeceğini su sebeplerden dolayı düşünüyorum; ABD ile Çin arasındaki ticaret savaşının kızışacak olması, Emtiaların fiyatlarında yaşanacak dalgalanmalar özellikle Petrol ve Altın ve de Huawei üzerinden yürütülen teknoloji sorunları.
Fikir Amerikalılara ait olan i-phone’nun, Flash disklerinin Japonların, Ekran Çinlilerin, Bataryada K.Korelilerin, üretim ve montajını Çinlilerin yaptığı bir modelde siz nasıl sınırlama getirebilirsiniz. Araba firmalarının ortaklaşa fabrika kurma planlarının sıklıkla konuşulduğu şu günlerde bir ülke markasına ne kadar ve nasıl ek vergiler koyabilirsiniz? Oluşan ticaret savaşlarıyla azalan karlılık ve artan rekabet koşulları nedeniyle daha verimli yerlerde üretim ve dağıtım ağı kullanılmak istenmektedir. . İtalyan tasarımcı, Kanada’da üretilen çelik ile Japon firmasının sermayesi ile Meksika’da araba ürettiği bir ortamda yaşıyoruz. Ekte dünyanın otomobil üretim noktalarını görebilirisiniz.
Dünya bu kadar iç içe girmişken sizin sadece bir ülkeyi etkileyecek olmanız imkânsızdır. Eskiden krizler bölgesel ya da ülkesel olmaktaydı ama günümüzde herkesi etkilemektedir.Oluşacak problemler domino etkisiyle çok kısa sürede tüm dünyada etkisini gösterecektir. 2008 küresel krizinde yaşananlardan ders çıkartılmadığını üzülerek belirtirim. Daha temiz ve güzel bir dünya dileğiyle…
Saygılarımla…22.9.19
