Son günlerde gündeme gelen bir konu ile ilgili yazmak istedim. Yaşanan ekonomik sıkıntılar, alım gücünün azalması, enflasyon gibi konular artık insanları yatırım tercihlerinde farklılıklara yönlendiriyor. Alışılagelen yatırım tercihleri yerini farklı kararlar almaya da yönlendiriyor. Bunlardan birisi de Temettü yatırımı. Borsada işlem gören firmalardan kâr payı dağıtan şirketlere yapılan uzun vadeli yatırımlardır.
Temettü, şirketin dönem içinde elde ettikleri kârdan mevcut ortakların pay alma hakkıdır. Borsada işlem gören şirketlerde kâr payı nakit ve/veya hisse senedi şeklinde dağıtılabilir. Temettü almak veya buna hak kazanmak için bireylerin hisse senedi sahibi olması gerekmektedir. Bu sahiplikle elde edilen ortaklık, şirketin temettü ödeme gününde bu hakkın elde edilmesini sağlar. Şirketin temettü dağıtımından bir gün önce alınsa dahi hisse senedi; bireylerin temettü hakkından yararlanmasını mümkün kılan bir yatırım aracıdır.
Temettü yatırımcısı nasıl olurum diyorsanız. Öncelikle şunu bilmeniz gerekiyor, temettü yatırımı uzun vadeli yatırımdır. 3-5 senelik bir yatırım olarak düşünmelisiniz. Belirleyeceğiniz hisselerden aylık düzenli olarak alım yapabilirsiniz. Burada fiyata değil biriktireceğiniz lota, süreye ve hissenize odaklanacaksınız. Kar payları ve hissenin değer kazançları ile birlikte katlanarak büyüyen bir yatırım elde edeceksiniz. Yatırım sürenizi ne kadar uzatırsanız, sizin için o kadar iyi olacaktır. Piyasalar doğası gereği bazen düşer bazen de yükselir. Tabi bu süre sizin hayat planlarınıza göre değişebilir. Temettü yatırımında amaç gelen temettü ile pasif gelir elde etmek ve değer artış kazancından kazanç elde etmektir. Temettü hissesi seçmek öyle kolay bir iş değildir. Bakmanız gereken birçok nokta vardır.
Hisse seçiminde nelere dikkat etmeliyim derseniz;
- Son 10 yılda verdiği temettü sayısı
- Temettü verim hızı (%10 ve üstü temettü verimi güzeldir.)
- Sektör
Örneğin listeden Ak merkez mi Trabzon limanlarımı derseniz. Benim tercihim temettü büyümesinden dolayı Ak Merkez olur. Ereğli, Doğuş Oto, Türk Traktör, Aygaz gibi bir sepet yapılabilir.
Örneğin; Hisse fiyatı 10 TL olsun ve o yıl hisse başı net 2 TL temettü ödemesi yapacağını açıklamış olsun. O zaman temettü verimi %20 oluyor fakat fiyat arttıkça da bu oran düşecektir. Mesela fiyatı kısa sürede 20 TL oldu ve temettü ödememiş olsun. O zaman verim %10’a düşecektir. Burada ayrı bir parantez açmak istiyorum, yıllar geçtikçe temettü verimini kendiniz hesaplamanız gerekiyor. Çünkü artık sizin anlık fiyat ile pek işiniz yoktur. Mesela maliyetiniz 5 TL olsun hisse fiyatı 10 TL olsun ve o yıl 2,5 TL net temettü ödemeye karar vermiş olsun. O yılki normal temettü verimi %25 iken sizin için olan Temettü Verimi %50’dir.
Yurtdışından da temettü geliri elde edebilirsiniz. Mantık her yerde aynıdır. ABD’de de temettü ödemesi yapıldığı zaman brüt temettü miktarı kadar hisse senedi fiyatından düşüş gerçekleşir. ABD’de temettü ile ilgili bilmeniz gereken 2 terim vardır. Bu terimler Kayıt Tarihi (Record Date) ve Eski Temettü Tarihi (Ex- Dividend Date).
- Kayıt Tarihi (Record Date), bir şirketin yönetim kurulu tarafından belirlenir ve bir hisse senedinden temettü almak için yatırımcıların şirket defterlerinde olması gereken tarihi ifade eder.
- Eski Temettü Tarihi (Ex- Dividend Date): Genellikle kayıt tarihinden bir iş günü öncesidir. Temettü dağıtım tarihinden herhangi bir gün önce hisse satın alan yatırımcılar, kayıt tarihinde hisse sahibi olarak belgelenecektir. Bu, temettü ödemesini almaya hak kazanacakları anlamına gelir.
Temettü Tarihinden bir gün önce hisseye sahip olmanız gerekir. Yurt dışı temettü gelirinde önemli bir konu da vergidir. Yabancı ülkedeki şirketlerden elde edilen temettü geliri yıllık esasta vergiye tabidir. Yabancı hisse senetleri temettüleri için beyan sınırı 2.800 TL’ dir. Elde edilen kâr payı tutarı 2.800 TL’dan fazla ise gelirin tamamı yıllık gelir vergisi beyanına tabidir. Yurt dışında ödenen vergiler mahsup edilir.
Yatırımcılar açısından riskli bir diğer konu da “değer tuzağı”. Düşük F/K (Fiyat/Kazanç) oranına ve yüksek temettüye sahip bazı hisseler “ucuz” algılanabiliyor. Bu durum bir “değer yatırımı” olarak belirleniyor. Şirketlerin yönetimi, büyüme oranı, sektörün durumu, gelecek planları da önemlidir. Kötü bir yönetime, düşük büyüme oranlarına, sektör ortalamasından düşük performans ve muğlak bir geleceğe sahip olanlar tuzaklı hisselerdir. Bunlara dikkat etmekte fayda var.
Not: 2022 Yılında 1,200,000 TL Ereğli hissesi 132.000 TL temettü dağıttı. Siz bu fiyatta bir gayrimenkul sahip olsaydınız alacağınız kira getirisi yaklaşık 50.000 TL olacaktı. Hissenin değer kazanımı hariç.
Saygılarımla…22.01.2023
